زیتون، سومین درخت قرآنی

زیتون از قدیمی ترین درختان شناخته شده در جهان است. درخت زیتون درختی مبارک است که نه خاوری است و نه باختری «شجرة مباركة زيتونة لاشرقية ولاغربية». از دیرباز در ایران وجود داشته و در تمام ادیان معرفی شده است.

زیتون در قرآن کریم

در شش جای قرآن نام زیتون آمده است در آیه زیر از زیتون چنین یاد می کند:

وَ هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنا بِهِ نَباتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِراً تُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَراكِباً وَ مِنَ التَّخْلِ مِنْ طَلْعِها قِنْوانُ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَ الزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِها وَغَيْرَ مُتَشَابِهِ انْظُرُوا إِلى ثَمَرِه إِذا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذلِكُمْ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

و او کسی است که از آسمان، آبی نازل کرد. پس به وسیله ی آن هر گونه گیاه برآوردیم و از آن سبزه ها خارج ساختیم از آن سبزه ها، دانه های برهم نشسته و چیده شده بیرون آوریم و از شکوفه ی خرما خوشه هایی نزدیک به هم پدید آوریم و نیز باغ هایی از انگورها و زیتون و انار پرورش دهیم که برخی شبیه به هم و برخی غیر متشابه اند. به میوه ی آن، آن گاه که بار دهد و آنگاه که میوه می دهد و به طرز رسیدنش بنگرید همانا در آن نشانه هایی برای گروه با ایمان است.

علاوه بر این آیات کلمه زیتون یک بار هم به صورت اشاره در قرآن آمده

است، در آنجا که می فرماید:

وَ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْناءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ

و درختی که از طور سینا می روید و از آن روغن و نان خورش برای خورندگان فراهم می گردد.

زیتون، رمز جهانی صلح و وحدت است این رمز از کشتی نوح سرچشمه می گیرد. بنابر روایتی، هنگامی که خشم خداوند، که در توفان ظاهر شده بود کاهش یافت، کبوتری با شاخه ای زیتون در منقارش ظاهر شد که نشانه

آرامش و صلح بود.

زیتون در روایات

در روایت و احادیث نیز از زیتون فراون نام برده شده است.

مصرف روغن زيتون شیطان را دور می کند

امام رضا از پدرانش نقل نموده که پیغمبر فرمود:

«كَانَ فِيمَا أَوْصَى بِهِ رَسُولُ اللهِ ص عَلِيّاً ع أَنْ قَالَ لَهُ يَا عَلِيُّ كُلِ الزَّيْتَ وَ ادَّهِنُ بِهِ فإِنَّهُ مَنْ أَكَلَ الزَّيْتَ وَادْهِنُ بهِ لَمْ يَقْرَبُهُ الشَّيْطَانُ أَرْبَعِينَ يَوْماً. »

ای علی بر شما باد خوردن زیتون و مالیدن آن به بدن زیرا هر کس زیتون بخورد و روغن آن را به بدن خود بمالد، شیطان تا چهل روز به او نزدیک نمی شود.

زیتون از میوه های گوارا و مطلوب است که نه تنها خود آن، بلکه روغن ساقه و برگ آن از نظر علمی و تغذیه ای صددرصد مورد تأیید بوده و جزو بهترین خوراکیها میباشد.

همچنین مواد موجود در برگ زیتون نقش مهمی در جلوگیری از بیماری های قلبی و کاهش فشار خون و مهار بیماری های دیابت ایفا می کنند. برگهای زیتون ضد عفونی کننده و آرام بخش است.

زیتون و روغنی که از این میوه به دست می آید ارزش فراوان دارویی دارد و انواع موادی که از برگ آن گرفته می شود نیز دارای خواص دارویی هستند. در روایات اسلامی خوردن آن را با سرکه تجویز کرده اند. روغن زیتون صورت را صفا و طراوت می دهد. اعصاب را تقویت نموده مرض و درد را می برد و شراره غضب را در نهاد انسان خاموش می سازد. قسمت عمده عصبانیت ها و نگرانی ها و بد اخلاقی ها را بر طرف می کند به همین جهت در کلام پیامبر اکرم و امام رضا ^{علیهما سلام} این دو نکته قابل توجه است که فرمودند: «خوردن روغن زيتون سبب حسن خلق و خاموش ساختن غضب است. روغن زیتون را برای نرمی پوست به بدن و موهای سر می مالند.

در زمان های قدیم سربازان عرب در لشگرکشی ها نان و روغن زیتون با عسل برای غذا همراه خود می بردند و با این کار وقت خود را صرف پختن غذا نمی کردند و نان خورشی خوش گوار با روغن خام با عسل می خوردند. نزدیک به چهار دهه است که محققان هفت کشور دنیا به این نتیجه رسیده اند که استفاده از روغن زیتون از جمله دلایل اصلی کاهش بیماری های قلبی و سرطان در جزیره کرت در یونان بوده است. روغن زیتون تنها روغنی است که نه تنها باعث بیماری های قلبی و عروقی نمی شود بلکه باعث معالجه آنها می شود. روغن زیتون به صورت موضعی در درمان سوختگی، کوفتگی و گزیدگی حشرات و خارش شدید به کار می رود. از روغن زیتون برای خوردن و ماساژ دادن استفاده می کنند.

درخت زیبا و همیشه سبز زیتون:

در طراحی فضای سبز زیتون درخت همیشه سبز پر دوام و مقاومی است که بسیار خوب محصول می دهد و بسیار کم آفت است و تقریبا در تمامی نقاط کشور به عمل می آید و یکی از مناسب ترین درختان برای فضای سبز است.

زیتون درختی است که عمرش بسیار زیاد است. زیتون مرگ ندارد مگر این که از بینش ببرند.

زیتون یکی از بهترین درختان در آبخیزداری است

درخت زیتون بهترین درخت برای آبخیزداری است. درخت زیتون برگ ریزان ندارد. درخت زیتون اجازه نمی دهد ذره ای باران به زمین بخورد. یعنی زیتون می تواند اولویت اول برای آبخیزداری باشد؛ خاک سطحی را نیز حفظ می کند. هر چه سن درخت بیشتر می شود شاخه ها بالاتر و ریشه ها در اعماق زمین پایین تر می روند و این دو در جهت مخالف هم حرکت می کنند.

هر جا که سیل آمده است در آنجا درخت زیتون قطرش و بلندی اش دو برابر شده است؛ یعنی سیل برای این درخت نعمت است و این درختان مانع از سیلاب شده است. به عکس در جاهایی که سیل گیر نبوده است درختان زیتون کوتاه قد مانده اند.

زیتون در فضاهای سبز ایران

خوشبختانه در سالهای اخیر در برخی شهرها در خیابانها و و معابر درختان زیتون کاشته می شود که هر چند اندک است اما گام مهمی در جهت طراحی فضای سبز مثمر است.

زیتون در فضاهای سبز شهری سایر کشورها

زیتون در خیابانهای بسیاری از شهرهای دنیا کاشته می شود در شهرهای اسپانیا و آمریکا و …