اولویت کاشت: انار، چهارمین درخت قرآنی

انار درختی است که سه بار در قرآن ذکر شده است دو بار به عنوان انار دنیایی و یک بار انار بهشتی جالب است در هر سه آیه انار به همراهی نخل آمده است.

انار در قرآن کریم

در سه جای قرآن کریم نام انار آمده است دو آیه ذکر می شود:

انار در دنیا

وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انْظُرُوا إِلَىٰ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ  إِنَّ فِي ذَٰلِكُمْ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

او کسی است که از آسمان آبی نازل کرد و به وسیله آن گیاهان گوناگون رویاندیم و از آن ساقه ها و شاخه های سبز خارج ساختیم و از آنها دانه های متراکم و از شکوفه نخل شکوفه هایی با رشته های باریک بیرون فرستادیم و باغ هایی از انواع انگور و زیتون و انار (گاه) شبیه به یکدیگر و (گاه) بی شباهت. هنگامی که میوه می دهد به میوه آن و طرز رسیدنش بنگرید که در آن نشانه هایی از عظمت خدا برای افراد با ایمان است!

انار در بهشت

فيهما فاكِهَةٌ وَ نَخْلُ وَ رُمَّانٌ

و نیز در هر یک از دو منزل در بهشت همه گونه میوه و درختان خرما و انار موجود است.

دیدگاه معصومین در مورد انار

روایات زیادی درباره خاصیت انار هست که به چند نمونه اشاره می شود

خروج شیطان تا چهل روز

امام رضا ^{علیه السلام} از پدرش و از پیامبر خدا ^{صل الله علیه و آله} نقل می کند:

كُلُوا الرُّمَّانَ فَلَيْسَتْ مِنْهُ حَبَّةٌ تَقَعُ فِي الْمَعِدَةِ إِلَّا أَنَارَتِ الْقَلْبَ وَأَخْرَجَتِ الشَّيْطَانَ أَرْبَعِينَ يَوْماً

انار بخورید زیرا هیچ دانه ای از آن در معده جای نمی گیرد مگر این که چهل روز قلب را نورانی می سازد و شیطان را بیرون می راند.

انار در فضای سبز

انار درختچه ای است که در نواحی معتدل، خزان پذیری داشته ولی در مناطق گرم تر فقط تعدادی از برگ های آن در طول زمستان ریزش می کند. گلهای آن نیز حدود دو ماه بعد از شروع فصل جدید می شکفند. انار درختی بهشتی است که فوق العاده زیباست و مناسب ترین درخت برای کاشت در فضاهای سبز شهری کشور به ویژه شهر تهران است.

انار بومی ایران است

تولید کنندگان بزرگ انار در جهان ایران، قزاقستان، اسپانیا و آمریکا هستند. ایران با داشتن ٦٠ هزار هکتار سطح زیر کشت و ۷۰۰ هزار تن تولید سالانه بزرگترین تولید کننده این محصول در جهان بوده و مقام اول جهان را دار است.

با سیاست های نادرست، بسیاری از درختان مثمر جنگل های کشور از بین رفته اند. درخت انار و گردوی خودرو از این گونه ها هستند که هم اکنون متاسفانه جنگل های پوشیده از این دو نوع میوه و سایر انواع مثمرها از سواحل شمال تا اردبیل و گردنه حیران تخریب و قطع شده اند و به جای آنها کاج آمریکایی و سایر درختان بی ثمر کشت می شود.

در حقیقت بسیاری از جنگل های کنونی ایران با کارشناسی های غیر اصولی تبدیل به جنگل های بی ثمر شده است. آمار فعلی جنگل های ایران نمی تواند بیان گر پوشش واقعی جنگلهای ایران باشد.

در این زمینه گیاه شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی می گوید: «تنها جامعۀ جنگلی انار وحشی جهان در پناهگاه حیات وحش میان کاله است و جنگل های انار وحشی میانکاله که در سراسر شبه جزیره میان کاله پراکندگی دارند زمانی در سراسر سواحل جنوبی خزر وجود داشتند، اما اکنون در تمام خط ساحلی خزر از بین رفته اند و تنها در پناهگاه حیات وحش میانکاله بخش هایی از این جنگل باقی مانده است که به اعتقاد من تنها جنگل شناخته شده انار وحشی در جهان است که از نظر مطالعات گیاه شناسی و ژنتیکی بسیار حائز اهمیت است.»

پژوهشگر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران در نوشهر درباره انار ساحلی گفت:

«هم اکنون در شمال کشور تجمعی از این گیاه که به صورت انارستان باشد. وجود ندارد. تخریب گسترده سواحل شمال مهمترین رویش گاه انبار را نابود کرده است و اکنون در مناطق غیر ساحلی نظیر دره سفیدرود و دره مرزن آباد می توان این درخت چه را مشاهده کرد، ولی در سواحل و حتی مناطق چندانی از آن باقی نمانده است. جلگه ای به دلیل توسعه شهرها و ساخت جاده ها و تاسیسات مختلف، اثر چندانی از آن باقی نمانده است.»

نماد تهران انار است و مناسب است درخت ملی تهران ثبت شود

انار، نماد و مظهر فرهنگی تهران، پایتخت ایران است. به غلط «چنار» مظهر فرهنگ تهران و ایران نام گرفته در حالی که در بومی بودن چنار اختلاف است و ما در ایران جنگل طبیعی چنار نداریم، اما جنگل انبوه انار داریم و تهران قبل از این که نام «چنارستان» بگیرد «انارستان» نامیده می شده و وقتی که برای اولین بار نام تهران، این مرکز جهان شیعی که هم اکنون چشم دنیا به سوی آن است ذکر شده است، تهران با انارش معرفی شده است. در تاریخ کهن هزار سال قبل مورخان گفته اند: جایی به نام تهران وجود دارد که میوه های فراوانی دارد و انارش در دنیا منحصر به فرد است. یعنی مورخان هزار سال قبل تهران را دارای بهترین انار دنیا دانسته اند اما اکنون نه تنها تهران با انار معرفی نمی شود بلکه فیلم «تهران انار ندارد» ساخته می شود.

تنوع انار

در ایران تا ٧٦٠ رقم انار وجود دارد.

طی سالهای ۱۳۶۵ الی ۱۳۷۰ حدود ٧٦٠ واریته انار اهلی، وحشی و زینتی در اقصی نقاط کشور شناسایی گردیده که از نظر رنگ پوست، قرمز، سفید و سیاه و … و کلفتی و نازکی پوست، رنگ دانه قرمز سفید و مزه ملس تا شیرین. طعم، مزه، زودرسی، دیررسی، ترشی، شیرینی، تازه خوری، بازارپسندی خاصیت انباری، مقاومت به امراض و آفات، ترکیدگی و … دارای صفات ویژه کلی می باشند.

زیبایی خاص انار

تنوع و رنگارنگی، تضاد رنگ گل و برگ و میوه انار و زیبایی منظر و شکل برگش، یکی از بهترین درختان فضای قرار داده، از این رو سزاوار است هر جای کشور که امکان کاشت انار هست این میوه بهشتی زیبا کاشته شود.